Στη διάλεξη αυτή υποστηρίζω ότι ο σύγχρονος καπιταλιστικός ιμπεριαλισμός είναι αποτέλεσμα ιστορικής κρίσης του διεθνούς καπιταλιστικού συστήματος που εμφανίζεται ως ιστορική τάση πτώσης του ποσοστού κέρδους λόγω ανόδου της οργανικής σύνθεσης κεφαλαίου.

Η κρίση αυτή είναι πιο οξυμένη στις ανεπτυγμένες ιμπεριαλιστικές χώρες και τις ωθεί με αναγκαστικό τρόπο σε ιμπεριαλιστικές πολιτικές εκμετάλλευσης και καταπίεσης του συνόλου, σχεδόν, του κόσμου.

Η ουσία των πολιτικών αυτών είναι η υπερεκμετάλλευση τόσο της εργασίας, όσο και της φύσης, κάτι που αναδεικνύει τον ξεπερασμένο ιστορικά, παρασιτικό χαρακτήρα του σύγχρονου καπιταλισμού και θέτει την ανθρωπότητα μπροστά στο δίλημμα “σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα (περιβαλλοντική καταστροφή, φτώχεια, πόλεμος…)” πιο έντονα από ποτέ.

Η τέτοια λειτουργία του σύγχρονου, ιμπεριαλιστικού καπιταλισμού διαχωρίζει τις χώρες σε δύο ποιοτικά διαφορετικές κατηγορίες, παρόλες τις σημαντικές, εσωτερικές, ποσοτικές διαβαθμίσεις τους: από τη μια οι ιμπεριαλιστικές χώρες που αναπαράγουν το συνολικό εθνικό τους κεφάλαιο εις βάρος των διεθνών ανταγωνιστών τους με συστηματικές και σημαντικές, καθαρές, θετικές μεταφορές υπεραξίας (γενικότερα πλούτου) από τις υπόλοιπες χώρες του κόσμου, οι οποίες είναι εξαρτημένες, καθώς υποφέρουν από την εκμετάλλευση αυτή. Η εθνική καταπίεση, οι ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις, όπως και οι ιμπεριαλιστικοί πόλεμοι της εποχής μας οφείλονται κυρίως σε αυτήν τη δυναμική και τις αντιστάσεις των κατά τόπους εθνικών κινημάτων και κρατών.

Στη διάλεξη αυτή ο ως άνω θεωρητικός σκελετός χρησιμεύει απλά για να κατευθύνει την παρουσίαση πλούσιου εμπειρικού υλικού από μια πλατιά επισκόπηση της σχετικής σύγχρονης μαρξιστικής βιβλιογραφίας (ξένης κυρίως).

Περαιτέρω πηγές, αρθογραφία και μεταφράσεις, τόσο δική/ές μου όσο και άλλων συντρόφων μπορείτε να βρείτε συγκεντρωμένες στην ιστοσελίδα του Συλλόγου Διάδοσης της Μαρξιστικής Σκέψης “Γ. Κορδάτος”.

Διονύσης Περδίκης